به گزارش پایگاه خبری پژواک لرستان/در راستای پیشنهاد نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر عرضه خودرو در بورس کالا، به اعتقاد یک کارشناس صنعت خودرو چنانچه اصل موضوع با هدف حذف واسطه‌ها، رونق صنعت خودرو و رسیدن به قیمت شفاف باشد، بسیار هم خوب است اما زمانی که دوباره پای شورای رقابت برای تعیین قیمت پایه به میان می‌آید، دقیقا نقض هدف اصلی است.

 چندی است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی از عرضه خودرو در بورس کالا برای ساماندهی اوضاع و احوال صنعت خودرو و بازار آن در قالب یک طرح صحبت می کنند. طرحی که گفته شده به زودی اجرا خواهد شد و محور اصلی آن، عرضه خودرو در بورس کالا به منظور شفافیت بالای معاملات این بورس و تحقق اهداف برای تبدیل خودرو به یک کالای مصرفی است.
در این گزارش قصد داریم از چند منظر به این موضوع و نظرات کارشناسان و فعالان هر دو حوزه صنعت خودرو، بورس و همچنین اظهارات نمایندگان مجلس شورای اسلامی بپردازیم.
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی- نایب رییس مجلس شورای اسلامی- با بیان اینکه ضعف‌ها و مشکلات صنعت خودروی کشور نه فنی و نه علمی است، مشکل صنعت خودرو را ضعف در سیاست‌گذاری و راهبری دانسته و معتقد است که در الگوی فعلی قیمت‌گذاری و فروش، به دلیل نبود ظرفیت رقابت با خودروسازان خارجی، واردات خودرو به کشور محدود نگاه داشته شده است. الگوی قیمت‌گذاری بر اساس هزینه تمام شده هم می‌کوشد تا نفع ناشی از بازار انحصاری را محدود سازد؛ لذا چنانچه به جای مدیریت قیمت، میزان عرضه در بازار مدیریت شود، قیمت نیز به طور طبیعی کنترل خواهد شد. قانون‌گذار نیز می‌تواند با سیاست‌های تشویقی و تنبیهی موثر و گام به گام، عرضه خودرو به بازار را مدیریت کند. بنابراین با توجه به افزایش قیمت خودرو، سازوکار پیشنهادی ما عرضه خودرو در بازار بورس کالاست که البته ملاحظاتی نیز دارد و باید اقدامات موازی دیگری نیز در کنار این اصلاح صورت پذیرد.

همچنین  جواد فلاح -مدیر مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران- نیز در رابطه با این طرح توضیح داد: خودروهایی که با تیراژ بالا وارد کشور می‌شوند و همچنین خودروهای تولید داخل، در بستر بورس کالای ایران مورد معامله قرار می‌گیرند. در طرح نمایندگان مجلس قیمت پایه‌ای خواهیم داشت که این قیمت پایه، توسط شورای رقابت تصویب و تعیین خواهد شد، قیمت پایه بر روی تابلوی بورس قرار خواهد گرفت و  متقاضیان روی قیمت پایه با یکدیگر رقابت خواهند کرد. افرادی که بهترین قیمت را داده باشند برنده شده و خودرو و به آن اشخاص تعلق می‌گیرد.

کلیت عرضه خودرو در بورس؛ عالی اما عدم توجه به جزییات کار را خراب‌تر هم می‌کند
در همین رابطه (طرح عرضه خودرو در بورس کالا) و همچنین گفته‌های مدیر مطالعات اقتصادی بورس کالا، با امیرحسن کاکایی -عضو هیات مدیره دانشکده خودرو دانشگاه علم‌وصنعت- کارشناسانه به بررسی موضوع پرداخته‌ایم.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه طرح عرضه خودرو در بورس یک طرح کلی است اما در جزییات زمانی که افراد مختلف صحبت می‌کنند، تفاوت‌هایی دیده می‌شود، اظهار کرد: این جزییات بسیار دارای اهمیت است. علاوه براینکه در حال حاضر صنعت خودرو به دلیل قیمت‌گذاری‌ غلط، در حال سقوط است، از سوی دیگر بازار هم از کنترل خارج شده است؛ لذا تنها راه نجات این صنعت و بازار به صورت همزمان، آزادسازی قیمت‌ها است.
وی افزود: اما فراموش نکنیم که این آزادسازی قیمت به صورت عادی، دردسرهایی هم به همراه خواهد داشت که تاکنون هیچ مسئولی هم زیر بار آن نرفته است؛ از جمله اینکه طی دو سال گذشته چند باری این موضوع مطرح شده اما کسی آن را اجرایی نکرده است. اکنون راه‌حلی تحت عنوان عرضه خودرو در بورس کالا پیشنهاد داده شده است که در آن چند نکته حائز اهمیت وجود دارد. چنانچه خودرو در بورس کالا عرضه شود و سپس کشف قیمت شود و در حقیقت اجازه دهند که بازار تعیین کننده قیمت باشد، طرحی بسیار خوب است؛ البته که ضوابطی هم برای آن باید در نظر گرفته شود. به طور مثال بایستی حداقل‌هایی برای خریدارانی که می‌توانند در صف خرید قرار گیرند، وجود داشته باشد؛ مثل همین‌ شرایط‌هایی که برای طرح‌های فروش خودروها، برای ثبت‌نام‌کنندگان در نظر گرفته می‌شود؛ چراکه همانطور که بر کسی پوشیده نیست، تعداد خودروها از تقاضاها کمتر است.

عضو هیات مدیره دانشکده خودرو دانشگاه علم‌وصنعت تصریح کرد: بنابراین اینکه می‌گوییم اصل ماجرای اجرای عرضه خودرو در بورس کالا خوب است، منظور تحقق این طرح با این هدف است که بتوانیم بدین طریق به قیمت آزاد و شفافی رسیده و دست دلالان از اختلاف قیمت کارخانه و بازار، کوتاه بماند و دیگر نتوانند از این اختلاف سود ببرند؛ بلکه سود تنها از تغییرات طبیعی زمان باشد. در اینصورت رفته‌رفته به یک تعادل منطقی بازار خواهیم رسید. هرچند که کنترل‌کننده خود بازار در وهله اول نخواهد بود اما در عوض زمانی که دست دلال کوتاه شود، پول خودروها مستقیما به حساب خودروساز واریز شده و می‌توان شرکت‌های خودروساز را متعهد به افزایش تولید کرد.

کاکایی ادامه داد: اینکه در حال حاضر خودروساز نمی‌تواند متناسب با تقاضا، میزان تولید را افزایش دهد به سبب زیان‌دهی آن‌هاست؛ بنابراین نکته کلیدی عرضه خودرو در بورس کالا، این نیست که بورس می‌تواند بازار را کنترل کند؛ بلکه نکته کلیدی این است که به شرطی عرضه خودرو در بورس کالا موثر خواهد بود که باعث رونق صنعت خودرو شود. ضمن اینکه بتواند صنعت خودرو را پاسخگو کند. البته در حال حاضر هم خودروسازان ما اگر پول داشته باشند می‌توانند پاسخگو باشند اما وقتی پول نیست، کاری از دست خودروساز برنخواهد آمد.

Mr