فرهنگ به مجموعه ای از ارزش‌ ها، هنجار‌ها، باور ها، هنر ها، قوانین، آداب، رسوم، سنت ها، توانایی‌ها و عادت‌های مردم یک جامعه گفته می شود که در طول سالیان دراز و متوالی به وجود آمده است و تمدن از ریشه مدینه و مدنیت، به جامعه ای که دارای آثار و ساختارهای یکجا نشینی یا شهرنشینی است اطلاق می‌ گردد. ترکیب اجتماعی جمعیت ایران متشکل از سه جامعه شهری، روستایی و عشایری است. این جوامع از نظر اجتماعی و فرهنگی تفاوت های اساسی با هم دارند. با توجه به مطالعات تاریخی و پژوهش های باستان شناسی، لرستان یکی از کهن ترین پایگاه های زیستی و فرهنگی در جهان به شمار می آید و آثاری که از عصر پارینه سنگی تا دورهٔ نوسنگی به دست آمده است گواه این ادعاست. بر اساس یافته‌های باستان‌ شناسی لرستان یکی از نخستین سکونتگاه‌های بشر بوده و مفرغ این دیار از شهرت باستان‌شناسی زیادی برخوردار است. لرستان تنها استان ایران است که به دلیل اهمیت فوق‌العاده آثار تاریخی آن، یکی از چهار بخش اصلی موزه ملی ایران را به خود اختصاص داده ‌است.

بر اساس نتایج کلی سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ بر گرفته از سالنامه آماری ۱۳۹۷ سازمان مدیریت و برنامه ریزی لرستان، مردم این استان با یک‌ میلیون و ۷۶۰ هزار و ۶۴۹ نفر جمعیت در قالب ۵۰۹،۰۲۵ خانوار به عنوان شانزدهمین استان پر جمعیت کشور در این سرزمین زندگی می‌کنند که ۳۳۳،۹۵۴ خانوار آن در نقاط شهری و ۱۷۵،۰۷۱ خانوار نیز در نقاط روستایی زندگی می کنند. لازم به ذکر است از میان ۱۷۵،۰۷۱ خانوار روستای لرستان تعداد ۱۱،۵۱۴ خانوار با جمعیتی معادل ۳۵،۰۷۵ نفر به زندگی عشایری کوچنده مشغول می باشند.

مطابق آخرین سرشماری مرکز آمار ایران تعدادی از استان هایی که دارای جمعیت عشایری نسبتا بالایی هستند(بر اساس میانگین جمعیت کوچنده ییلاقی و قشلاقی) به ترتیب بدین شرح است: ۱- استان کرمان ۲۹،۴۲۴ خانوار، ۲- استان فارس ۲۵،۴۲۸ خانوار،۳- آذربایجان غربی ۱۷،۹۹۴ خانوار، ۴- استان خوزستان۱۷،۷۶۴ خانوار، ۵- استان خراسان جنوبی ۱۶،۰۰۷ خانوار، ۶-استان کرمانشاه ۱۳،۸۱۹ خانوار، ۷- استان لرستان ۱۱،۵۱۴ خانوار، ۸- استان آذربایجان شرقی ۱۰،۹۲۹ خانوار، ۹- استان اصفهان ۶،۵۰۷ خانوار، ۱۰- خراسان رضوی ۵،۳۹۴ خانوار می باشند. استان تهران پایتخت ایران نیز خالی از جمعیت عشایر کوچنده نیست و دارای ۲۰۰۰ خانوار عشایری است. استان لرستان با ۱۱،۵۱۴ خانوار و ۳۵،۰۷۵ نفر جمعیت(۱،۹۹ درصد کل جمعیت استان) از بین ۱۰ استان با جمعیت بالای عشایری، در ردیف هفتم پس از استان های آذربایجان شرقی و اصفهان قرار دارد.

حال سوال و چالش اصلی اینجاست که آیا می توان با پخش فیلم، کلیپ، فایل و هر نوع تراژدی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از جمله اینستاگرام، واتساپ، تلگرام و … که نشان دهنده نوعی زندگی عشایری است را به فرهنگ جوامع شهری نیز تعمیم داد؟ طبیعتاً پاسخ این سوال منفی است، همان طوری که در بالا توضیح داده شد جوامع ایران بر اساس موقعیت طبیعی و جغرافیایی و همچنین شرایط اقلیمی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به جوامع شهری، روستایی و عشایری تقسیم شده است و هر یک از این جوامع از نظر فرهنگی و اجتماعی دارای تفاوت های اساسی می باشند. لذا نمی‌توان نوع فرهنگ عشایری را به فرهنگ جوامع شهری منتسب و تعمیم نمود!

متاسفانه در برخی از پیج های اینستا گرامی که بنام لرستان و استانهای لر تبار ایجاد شده اند، آگاهانه یا ناآگاهانه اقدام به تعمیم فرهنگ عشایری به فرهنگ عمومی مردم لرستان نموده و تصویری از زندگی بدوی و عشایری که کمتر از ۲ درصد جمعیت لرستان را شامل می گردد در ذهن مخاطبین ایجاد می نمایند که این خود نوعی ضد فرهنگ محسوب می گردد. البته نگارنده به هیچ عنوان قصد تبری جستن از فرهنگ غنی جوامع عشایری و روستایی را ندارم و افتخارم اینست که خود روستا زاده هستم و به روستایی که در آن متولد شده ام به خود می بالم و اذعان دارم بسیاری از شخصیت‌ها ی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و همچنین مدیران سطوح عملیاتی، میانی و عالی کشور و استان از روستا زادگان و عشایر غیور این استان و استانهای لرتبار می باشند. اما بحث ایجاد تصویری ناصحیح از مردم لرستان در شبکه های اجتماعی است که به هیچ‌ وجه قابل قبول نیست و این موضوع لازم است توسط خواص و نخبگان استان اصلاح ‌و مورد توجه قرار گیرد.

براستی چرا استانهای دیگری که در بالا نام برده شد و آمار خانوارهای عشایری آنان از ما بیشتر یا به ما نزدیک بودند در فضای مجازی از این دست ادا و اطوار ها در نمی آورند؟! چرا یاد نمی گیریم که چگونه خودمان را معرفی کنیم؟! چرا خوبی ها و صفتهای خوب و مردم پسند خود را به نمایش نمی گذاریم؟! چرا جاذبه های گردشگری و آثار بی نظیر لرستان را به نمایش در نمی آوریم و بخاطر معرفی چهره ای خشن، جنگ طلب و انعطاف ناپذیر از مردم لرتبار به هر کسی اجازه توهین به این مردم با نجابت را می دهیم؟!

استان لرستان و هم تباران قوم بزرگ و با اصالت لر دارای شخصیتهای بزرگ و فرهیخته ای در تمام زمینه هاست و بایستی هر کدام از ما به عنوان یک سفیر فرهنگی در معرفی فرهنگ و تمدن چندین هزار ساله لرستان و اقوام لرتبار ایفای نقش نمائیم و بجای معرفی ناهنجاریها، کجروی ها، ضد ارزشها و بزهکاری‌های اجتماعی در این خطه از ایران زمین به معرفی شخصیتها، توانایی ها، پتانسیل ها، آثار ارزشمند تاریخی، ادبیات، شعر، هنر، موسیقی و … آن بپردازیم. چرا لرستان را محدود و محصور می کنیم به کوه، دشت، صحرا، سیاه چادر، گوسفند، غیره و ذالک…

بر اساس آمار، کمتر از دو درصد از مردم ما دارای فرهنگ و زندگی عشایری هستند، چرا چهره استان را آن گونه که هست نشان نمی دهیم؟! درست است، برخی از مردم قصد مظلوم نمایی و القای محرومیت لرستان را دارند ولی این راه و روش درست معرفی مردم استان نیست.

صدا و سیمای مرکز لرستان نیز با ساخت برنامه هایی از جنس فضای مجازی، نقش مهمی در ترویج و اشاعه فرهنگ عشایری و تعمیم آن به کل استان و کشور ایفا نموده است. چهل سال از عمر انقلاب می گذرد صدا و سیما و سایر مراکز فرهنگی لرستان نقش بسزایی در معرفی ظرفیتها، پتانسیل ها، توانمندی‌ها و شخصیتهای برجسته ی این استان آن چنان که انتظار می رود ایفا ننموده است. برنامه های رادیویی و تلویزیونی روستا نشینان و عشایر و مسابقه آواز خوانی( علیسونه) با لباس محلی (شال و ستره و گلونی) نمونه ای از این دست برنامه هاست؟! چرا یک بار یک خواننده با لباس رسمی کشور ( کت و شلوار) به صدا و سیما دعوت نشد؟!

شهرداری خرم آباد و سایر شهرهای استان کدام تندیس و مجسمه از بزرگان لرتبار و آثار ارزشمند تاریخی لرستان باستان را در میادین این شهرها نصب نموده است که یاد آور رشادتها، مبارزات و بالیدن به داشته های تاریخی مردم لرستان باشد؟!

بیائید جنبه های سخت افزاری فرهنگ را کنار گذاشته و با جنبه های نرم افزاری در معرفی فرهنگ غنی خود به اطرافیان الگو سازی نمائیم.