یکی از ادوار مهم تاریخ لرستان ،دوره حکومت« خاندان حسنویه» است. این سلسله در نیمه اول قرن چهارم تا نیمه دوم قرن پنجم بر بسیاری از مناطق غربی ایران از جمله لرستان، کرمانشاه ،ایلام و بخش های از همدان و کردستان حکومت کردند. پایتخت این خاندان شهر شاپورخواست(خرم اباد) بود.
این دوره از تاریخ لرستان و ایران را باید عصر طلایی رونق و پیشرفت ایران دانست. ده ها اثر تاریخی همچون پل ها، دژها ، مساجد و قنات ها و…..که امروزه جزو اثار مهم تاریخی لرسنان محسوب می شوند ،یادگار این دوره هستد.
از اواسط قرن چهارم هجری در داخل قلمرو آل بویه، فعالیت اکراد برزیکان منجر به ایجاد قدرت تازه ای شد. این قدرت تازه در تاریخ با عنوان  خاندان حَسَنویه شهرت دارد . مؤسس این سلسله حسنویه بن حسین برزیکانی» (۳۶۹ – ۱۳۴۸ هـ / ۹۷۹ – ۹۷۹م) یکی از سران طایفه کرد
برزیکانی بود که در نیمه قرن چهارم قدرتی به هم رسانده قسمت عمده کردستان و بلاد دینور، همدان، نهاوند، و قلعه سرماج را تسخیر کرد و اقتدار او تا آنجا رسید که آل بویه نیز به شأن او اعتنا کردند  .
بعد از حسنویه پسرش «بدر»  ۳۶۹ ـ۴۰۵ ه . /۱۰۱۴-۹۷۹ م. توانست با یاری عضدالدوله دیلمی جانشین پدر شود. ابوالنجم بدر بن حسنویه به زودی بر شوکت و اقتدار خود افزود و مناطق بسیاری از جمله لرستان و ایلام را به تصرف در آورد. شهرهای زیر فرمان وی یا به قول ابن اثیر کشور او شامل شاپور خواست دینور بروجرد نهاوند اسد آباد و بخشی از پیرامون اهواز و قلعه ها و ولایتهای میان اینها بود.
بدر، شاپور خواست (خرم آباد) و دژ مشهور آن را مقر و مرکز حکومت خود قرار داد و طولی نکشید که بزرگترین امیر غرب گردید و از طرف خلیفه عباسی به لقب «ناصر الدوله» مفتخر شد . نظم و امنیتی که در قلمرو وی از اسد آباد و شاپورخواست تا حلوان و شهر زور حاکم شد و همچنین توفیقی که وی در توسعه راه ها و تعدیل خراج یافت چنان بود که در آن دوره هرج و مرج از یک سر کرده شبانکار انتظار نمی رفت. بعلاوه وی نه فقط طوایف خود را تربیت کرد بلکه در تشویق کشاورزی هم اهتمام نمود و اسباب رفاه رعیت را تا حدی فراهم ساخت .
بر اساس کتیبه های به جای مانده، احداث مقبره زید بن علی در شهر خرم آباد، پل کلهر، پل کشکان، پل گاومیشان، مقبره بابابزرگ، آب انبار شهر خرم آباد، قنات روستای بدرآباد و…..جزو اقدامات این امیر بزرگ بوده است.
سالهای پایانی زندگانی بدر، در نزاع و درگیری با پسرش هلال هلیل) سپری شد. به طوریکه بارها موجب دخالت سلاطین آل بویه را فراهم آورد و شهر شاپور خواست و قلعه آن چندین بار به تاراج رفت. بعد از در گذشت بدر، به سال ۴۰۵ هجری یکی از نوادگان او به نام «طاهر» به جای وی نشست؛ اما یک سال بیشتر در این مقام باقی نماند، شمس الدوله دیلمی او را از مقر خود راند و کمی پس از آن طاهر به دست ابوالشوك بن محمد بن عنازه کشته شد و بدین ترتیب خاندان حسنویه به سال ۴۰۶ هجری به دست آل بویه منقرض گردید .
دودمان حسنویه حدود ۶۰ سال بر بخش های مهم غرب ایران از کردستان تا لرستان، کرمانشاه و همدان حکومت کردند و طی این مدت تاثیر مهمی از لحاظ سیاسی و اجتماعی در مناطق یاد شده به جای نهادند. حکومت حسنویه آن چنانکه زرین کوب می نویسد؛ نقش طوایف کرد و لر را در این نواحی از حد نقش طوایف رهگیر و غارتگر بیرون آورد و بعدها در زمان سلاجقه اعتلا و توفیق آنها در ایجاد قدرتهای محلی استوار تر گشت.  سرزمین لر کوچک (لرستان) و (ایلام) در فاصله سالهای ۴۰۶ تا ۴۳۵ هـ. ق، یعنی از
فروپاشی خاندان حسنویه تا هجوم ترکان سلجوقی به نواحی غربی ایران به تصرف امرای بنی عیار و آل کاکویه درآمد./ انتهای پیام
پانوشت: جهت اطلاع بیشتر درباره این خاندان، بنگرید به؛ لرستان در روزگار آل بویه، تالیف سعادت خودگو، خرم آباد،انتشارات سیفا، ۱۳۹۴.