×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

true
true

ویژه های خبری

true
    امروز  یکشنبه - ۱۸ آذر - ۱۴۰۳  
true
true
جابجایی در قدرت؛ تغییر شاخص های قدرت در جهان پسا صنعتی: ماجد کیاست: بخش اول:

فشردگی و پیوستگی تغییرات تکنولوژی های برتر و آثار آن در ایجاد شاخص های نوین جهانی در حال باز تعریف شاخص های ابرقدرت در آینده نه چندان دور است.
آنچه به وضوح در تقابل قدرت های فعلی جهان علی الخصوص آمریکا و چین درک و مشاهده می‌شود رقابت فشرده و تنش بر سر چیرگی و دستیابی به تکنولوژی های برتر نوین برای حفظ یا ارتقا سطح برتری اقتصادی، نظامی و امنیتی خود بر جهان و تعریف جدیدی از هژمونی است.

کشورهای توسعه یافته و قدرتمند جهان به درک این واقعیت رسیده اند که آنچه در آینده ای نزدیک شاخص ساز قدرت است دستیابی و توانمندی در تکنولوژی های برتر نسل جدید فرا صنعتی از جمله هوش مصنوعی، روباتیک، هوا فضا، اینترنت اشیا، زیست فناوری، بزرگ داده ها… و جدید ترین و شاید با اهمیت ترین آنها یعنی پردازشگر کوانتومی خواهد بود.

آمریکا با درک درستی از خطر رشد فزاینده فناوری های برتر نوین چین در تقابل با جایگاه برتر خود، سعی در مهار و کنترل تلاش چین در دستیابی سریع به چنین فناوری هایی است.
نمونه بارز آن را میتوان در تصمیم دولت آمریکا در برخورد با هواوی مشاهده کرد. هواوی که در حال حاضر برترین و بزرگترین تولید کننده تجهیزات نسل پنجم مخابراتی در چین است به سرعت در حال تبدیل شدن به قدرت بلامنازع تولید و گسترش تجهیزات ۵G است و این هشداری جدی برای موقعیت فناوری مخابراتی آمریکا در این زمینه خواهد بود. همچنین میتوان به ممنوعیت فعالیت اپلکیشن تیک تاک در خاک آمریکا و فشار خرید از طرف مایکروسافت اشاره کرد که نشان از نگرانی واشینگتن از پایان سلطه فن‌آورانه خویش بر جهان است.

در حال حاضر رقابت بر سر استیلای فن‌آورانه در مرکز تقابل آمریکا و چین قرار دارد که نشان دهنده تلاش آمریکا در جهت حفظ ابرقدرت بودن و چین برای تکیه بر این جایگاه است. در این راستا هر دو کشور برنامه های مشخص، منسجم و مدونی برای این رویاروئی دارند؛ چین با برنامه ریزی های متمرکز در قالب سه برنامه بلند پروازانه خود یعنی « ساخت چین ۲۰۲۵ »، « مدیریت جهانی با هوش مصنوعی تا ۲۰۳۰ »، « چین ۲۰۴۹» به پیشواز این رویاروئی با آمریکا و تبدیل شدن به ابرقدرت نوظهور جهانی می رود.
هرچند در حال حاضر بسیاری از فناوری های برتر همچون هوش مصنوعی و هوا فضا در اختیار غرب است اما چین با آگاهی از این توانمندی غرب، اجرای برنامه « ساخت چین ۲۰۲۵ »را در دستور کار خود قرار داده است. با اجرای این برنامه چین در آینده ای نزدیک در بسیاری از فناوری های برتر نوین همچون هوا فضا، روباتیک، تراشه های رایانه‌ای، بیوتکنولوژی خود را همتراز با غرب خواهد گردانید.
بر اساس مطالعات بنیاد پژوهشی Bertelsmann Stifuny آمریکا همچنان عنوان ابرقدرت در حوزه های برتر و پیشرفته را دارا است. بر اساس گزارش این موسسه، آمریکا در حال حاضر مرکز نوآور و تکنولوژی جهان از جمله هوش مصنوعی ، محاسبات ابری، بزرگ داده ها، محاسبات کوانتومی، بلاک چین، هوا فضا و … بوده و فاصله خود با سایر کشورها از جمله چین آسیای جنوب شرقی به صورت معنا داری حفظ کرده است. اما آنچه در این مطالعات به عنوان نگرانی در زمینه آینده تکنولوژی غرب به صورت جدی مطرح شده پیرامون عقب ماندن کشورهای اتحادیه اروپا از رقبای خود است هرچند کشورهای اتحادیه اروپا به ظاهر با درک شرایط پیش رو طرح اتحادیه برای دسترسی به تکنولوژی های برتر و رقابت در جهان آینده را رونمایی کرد که در آن بنا دارد خود را به یکی از قطب های اصلی فناوری برتر دنیا تبدیل کرده و انحصار شرکت های آمریکایی در دسترسی به اطلاعات را شکسته و زمینه برای رقابت با سایر کشورها را فراهم نماید اما مشکلات ساختاری پیش روی این اتحادیه و عدم هماهنگی و یکدستی آن در برخورد با کشورهای ضعیف و ناتوان عضو اتحادیه، چشم انداز روشن و مناسبی را فراهم نمیکند.

آنچه اندیشکده های آمریکایی را نگران کرده شتاب رشد فزاینده دستیابی چین به فناوری های نوین است به نحوی که همپایی و پیشی گرفتن چین از آمریکا را در آینده ای نزدیک نا محتمل نمی دانند. با در نظر گرفتن برنامه جاه طلبانه چین با نام « مدیریت جهانی با هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ » و شواهد موجود مبنی شتاب و نرخ رشد فناوری چین نسبت به سایر کشورها از جمله آمریکا به خصوص بعد از همه گیری ویروس کرونا و شکست بسیاری از شاخص های اقتصادی کشورهای جهان به استثنای چین، تصور تسخیر دنیای فناوری توسط این کشور دور از ذهن نیست.

از زمان ریاست جمهوری باراک اوباما سیاست آمریکا در قبال چین تغییرات محسوسی داشته و چرخش روابط از تعامل در آن مشاهده می شود./پایان بخش اول

false
true
false
false

false