شناخت و فهم ماهيت و معنای بسياری از پديده ها، نيازمند گذر از معنای ظاهری و غور در اعماق معنايي آن هاست تا شناخت و درک انسان از آن ها تکميل شود و به شناخت واقعي تري از آن ها نزديک شود. امروزه يکي از روش های درک و فهم امور و پديده ها، استفاده از رويکرد «قدرت/ دانش» است. «نقشه» از پديده هايي است که شناخت واقعی آن به درک عناصر و عوامل بسياری نياز دارد. در نگاه نخست، نقشه به عنوان يک پديده، بخشي از يک حوزه جغرافيايی يا کل کره زمين را ترسيم می‌کند، اما اين تمام معنای نقشه نيست و با واقعيت فاصله دارد. در نتيجه، در بحث جعل نقشه لرستان باید از دريچه «قدرت/ دانش»، به معنای نقشه نگاه شود. از این زاویه، نقشه نه تنها ابزاری برای اعمال قدرت و سلطه است، بلکه به عنوان «بازوی قدرت» به «القا» و «اعمال» قدرت کمک می کند. نقشه در چرخه توليد قدرت قرار مي گيرد و به همان صورتی که خود توليد و ساخته قدرت است، در بازسازي و تصويرسازی نظام فکری، قدرت توليد واقعيت دارد و فرد به سهولت اطلاعات مندرج در آن را به عنوان واقعيت های بازنمايی شده باور می کند.

هدف اصلی جعل کنندگان نقشه لرستان، لزوما تغییر نقشه و واگذاری بخشی از لرستان به اصفهان نیست هر چند که این مساله می تواند یکی از اهداف جعل کنندگان باشد. اما یکی از اهداف اساسی جعل کنندگان، ایجاد فضای ذهنی برای کنش و اقدامات متصور در جابجایی و انتقال منابع آب می باشد.

تغییر نقشه برای اهداف سیاسی کاری جدید نیست، اولین بار اصطلاح جری مندرینگ بکار گرفته شد. این اصطلاح، پس از آن رایج شد که البریج جری، فرماندار جمهوری‌خواه ایالت ماساچوست آمریکا در ابتدای قرن نوزدهم میلادی سعی کرد از طریق بازآرایی نقشهٔ ایالت، بخت فدرالیست ‌ها برای پیروزی در انتخابات کنگره را کاهش دهد. یک روزنامهٔ منتقد، نقشهٔ جدید شهرستان‌ها را به شکل یک «سمندر» تشبیه کرد. اصطلاح جری‌مندرینگ ترکیبی از نام فرماندار وقت و بخشی از کلمه سمندر به انگلیسی: Salamander است. جِری‌مَندِرینگ [Gerrymandering] یا کژ حوزه ‌بندی روشی برای تغییر نتایج انتخابات از طریق بازآرایی حوزه‌ های انتخابیه است. این اصطلاح به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که طی آن یک گروه، طبقه اجتماعی یا جناح سیاسی تلاش می‌کند با دستکاری در مرزبندی حوزه‌های رای‌گیری در یک شهر یا ایالت، بر نتیجه رای‌گیری در این نواحی به نوعی که نتیجه یا نام کاندیدای موردپسند آن حزب از صندوق بیرون آید اثر بگذارد.

با اهمیت یافتن نقش منابع آب در توسعه، جابجایی و تغییر مرزهای طبیعی اهمیت یافته است. علاوه بر تغییر مرزها، از بین بردن هویت ها سرزمین ها نیز دست کمی از جابجایی فیزیکی مرزها ندارد. بکار گیری لفظ “خلیج عربی” یا “خلیج” خودبخود تغییری در مرزها ایجاد نمی کند اما این لفظ از آنجایی که درصدد کمرنگ کردن هویت تاریخی ایرانیان بر خلیج فارس است، توسط ایرانیان با حساسیت دنبال گردید.

تصور نگارنده اینست که هدف جعل کنندگان نقشه در وهله بیشتر تسلط بر فضای عرفی و رسانه ای جهت پیشبرد اهداف و منافع خود در موقع لزوم می باشد. به نحوی که در مواقع مورد نیاز حساسیت های محلی و استانی را برای طرح های ابرسانی و جابجایی و انتقال آب فراهم نمایند. زیرا این نقشه های جعلی به عنوان ابزاری برای ” اعمال قدرت”، ” القا” و ” بازوي قدرت” جهت کم رنگ نمودن حساسیت ها در مورد جابجایی منابع طبیعی و آب قلمداد می گردند.

به نظر می رسد هدف جاعلان نقشه در کوتاه مدت ایجاد یک رویه عرفی برای تغییر نقشه های رسمی باشد، زیرا ما در قانون روابط بین الملل دو قانون رسمی و عرفی داریم. که این مساله هم قابل تسری به امور داخلی نیز می باشد. قانون عرفی به قانونی گفته می شود که بر اساس رویه های عرفی شکل بگیرد. به این ترتیب که اگر یک کشور رویه ای را در روابط بین الملل به کار گیرد که مورد اعتراض سایر کشورها قرار نگیرد، خودبخود این رویه عرفی به قانون رسمی تبدیل می گردد. در اینجا هم وقتی به صورت عرفی و حتی رسمی (نقشه های که حتی در اتاق کار برخی وزرا مشاهده می گردد ) برخی دست به جعل نقشه می زنند. اگر در گذر زمان معترضی وجود نداشته باشد، این مسائل عرفی، خودبخود زمینه ایجاد قانون رسمی را فراهم می نمایند.

هر چند که این جعل نقشه ها در آمادگی ذهنی مردمان محلی تاثیرگذار است. و نقشه های جعلی زمینه بازسازی و تصویر سازی نظام فکري مردمان محلی و آمادگی ذهنی آنان برای انتقال منابع طبیعی از جمله اب را فراهم می نماید. زیرا واقعيت آن چیزی است که رسانه ها منعکس می کنند، نه آن چیزی که بر زمین وجود دارد./ انتهای پیام