×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

true
true

ویژه های خبری

true
    امروز  پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳  
true
true
کودکان کلید واژگان توسعه انسانی در تنگنای بحران اقتصادی: مریم کرمی


فرایند توسعه در طول تاریخ با دو مفهوم صنعتی شدن و رفاه اجتماعی پیوند دارد و بیشتر مترادف افزایش تولید ناخالص داخلی با تاکید بر صنعتی شدن بوده است. اما این رویکرد نتوانسته منجر به توزیع برابر درآمد و رفاه اجتماعی و یا گسترش آنچنانی طبقه متوسط گردد و نتیجه آن گسترش اختلاف طبقاتی و نابرابری بوده است. در نهایت رویکرد توسعه به سمت توسعه پایدار که برآیندی از تناسب توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با تاکید بر حفظ محیط زیست ادامه یافت و این مسیر به سمت توسعه انسانی با تاکید بر انسان به عنوان محور توسعه در حال تکامل است.

شاخص های توسعه انسانی چون سلامت، تحصیلات، درآمد با توانمند سازی انسان از طریق واگذاری قدرت اقتصادی، قدرت سیاسی، قدرت معنوی و قدرت انتخاب به مردم قابل دسترسی است و تحقق یافتن این مهم منجر به افزایش سرمایه اجتماعی می گردد.
بدیهی است توسعه انسانی جز با ثبات و استحکام اقتصادی و افزایش رشد تولید ناخالص داخلی تحقق نمی یابد.

رسیدن به درجه قابل قبولی از رفاه اجتماعی که منجر به توزیع عادلانه درآمد، دسترسی به تحصیلات و سلامت همگانی که از فاکتورهای شاخص توسعه انسانی است، نیاز به اصلاح و بهبود زیرساخت های اقتصادی دارد. لذا با بروز هرگونه تشنج در اقتصاد به دلایل مختلف سیاسی و بین المللی جامعه قادر نخواهد بود ابزار و وسایل لازم جهت دستیابی به شاخص های توسعه و افزایش سرمایه های اجتماعی را تامین کند. در این بین قربانیان بحران های اقتصادی در وهله نخست نهاد خانواده و سپس نهاد آموزشی با محوریت کودکان به عنوان نقطه هدف می باشد.

بیکاری، فقر، اعتیاد به عنوات ثمرات ناکارآمدی نظام اقتصادی کانون خانواده را متشنج و شالوده خانواده را متلاشی می کند، افزایش خشونت خانوادگی، جدایی والدین، ساعت کار طولانی، عدم توانایی خانواده در تامین مایحتاج زندگی از جمله نتایج شوم بحران اقتصادی است که نقطه هدف آسیب های آن متوجه کودکان است، به طوری که در چنین شرایطی خانواده قادر نخواهد بود کارکرد اصلی خود یعنی فرزند پروری را بطور کامل انجام دهد و خروجی آن کودکانی آسیب دیده و ناتوان از لحاظ روحی و جسمی خواهد بود که به نهاد آموزشی سپرده می شوند و بدیهی است نهاد آموزشی خود نیز متاثر از بحران اقتصادی توانایی تامین ابزار و وسایل و محیط آموزشی متناسب را نخواهد داشت، ناتوانی در کسب رضایت شغلی معلمان، عدم تناسب محتوای آموزشی با نیازهای محیط واقعی زندگی کودکان، ناتوانی نهاد آموزش و پرورش در تربیت کودکان متناسب با استانداردهای لازم، ناتوانی در تامین فضای فیزیکی و ابزار آموزشی، عدم پوشش اوقات فراغت که همگی متاثر از شرایط وخیم اقتصادی است، موجب بد کارکردی نهاد آموزشی خواهد شد و خروجی آن انسان های ناتوان است که قادر نخواهند بود وظایف مورد انتظار را به عنوان شهروند توانمند در اجتماع عهده دار شوند.

تداوم فشارهای اقتصادی منجر به بالا رفتن تورم و افزایش نرخ سبد معیشت خانوار و عدم تناسب آن با سطح دستمزدها می شود و نتیجه آن کوچک تر شدن سبد معیشت خانوار است به طوری که خانواده ها با هر شوک قیمتی به ناچار اقدام به حذف چند کالا از سبد خرید خانوار می نماید که متاسفانه این حذف از کالا ها و خدمات فرهنگی و آموزشی شروع و در نهایت به اقلام و کالاهای بهداشتی – تغذیه ای ختم می گردد. عمق فاجعه زمانی است که پیکان صرفه جویی به سمت آموزش و پرورش بچرخد و با عدم اختصاص بودجه لازم جهت خدمات آموزشی وپرورشی و دستمزد معلمان زمینه برای سقوط شاخص های استاندارد توسعه آموزشی فراهم می گردد. در چنین جامعه‌ای افراد ناتوان که نتیجه عملکرد ضعیف نهادهای آسیب دیده در بحرانهای اقتصادی و اجتماعی هستند عهده دار اداره جامعه خواهند بود و توسعه نیافتگی مشکلات متعددی چون ناهنجاریهای اجتماعی، سوء مدیریت، فرار سرمایه و مغزها و پایین بودن شاخص های توسعه و ناکارآمدی نظام مدیریتی در این جامعه نهادینه می شود. رانت خواری، قانون گریزی، شکاف طبقاتی، کاهش مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی از جمله فرهنگ های غالب در این جامعه است. با برشمردن آسیب های تجربه طولانی فشارهای اقتصادی می توان به عمق تاثیرات منفی آن بیشتر واقف شد.

بنابراین ضروری است قبل از باز تولید خطرناک آسیبهای اجتماعی و فرهنگی و فجایع انسانی معضلات اقتصادی چاره ای اندیشیده شود و با حرکت در مسیر توسعه انسانی بعنوان بنیادی ترین و موثرترین مسیر توسعه به اصلاح ساختار اقتصادی پرداخت و بدانیم سلامت کودکانمان در گرو تامین نیازهای پایه اقتصادی است و آسیبی که کودکان در بحرانهای مالی متحمل می شوند زمینه ساز آسیب های اجتماعی جبران ناپذیری است که می تواند زیر ساخت های نهادهای مهم جامعه را دچار اختلال نماید./ انتهای پیام

false
true
false
false

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

- کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
- آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد


false