با توجه به اینکه صنعت گردشگری نقش بسزایی در اشتغال جوانان بیکار دارد و سرمایه گذاری در این بخش با کمترین هزینه بیشترین ارزش افزوده و درآمد را برای کشور به همراه دارد و استان لرستان نیز پتانسیل بالایی در این زمینه دارا می باشد، حسب ضرورت خدمت آقای مهندس قاسمی مدیرکل محترم میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان رسیدیم تا سیاستها و برنامه های خود را در زمینه توسعه گردشگری استان بیان نمایند.

جناب آقای مهندس قاسمی از اینکه وقت شریفتان را در اختیار پایگاه خبری پژواک لرستان قرار دادید بسیار سپاسگزارم؛

به عنوان سوال اول، باتوجه به سیاست های اقتصادی کشور مبنی بر کاهش تصدی گری و واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی و بسته شدن پرونده سرمایه گذاری دولت در بخش صنعت به استثنای صنایع مادر، یکی از مهمترین راههای ایجاد اشتغال در شرایط فعلی، توجه ویژه به صنعت گردشگری و توسعه زیر ساخت های این صنعت مهم می باشد. با این دیدگاه  به نظر می رسد تنها راه نجات جوانان بیکار لرستان با توجه به وجود پتانسیل های فراوان در استان، توسعه گردشگری و ایجاد اشتغال ناشی از آن است. شما چه برنامه‌ای جهت توسعه زیر ساخت های گردشگری استان دارید؟ و جهت رفع موانع و مشکلات پیش روی این موضوع چه تدابیری را اندیشیده اید؟

بدون شک یکی از وظایف اصلی وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی ایجاد زیرساخت های لازم جهت استفاده گردشگران است . این زیرساخت ها در ۲ بخش مورد توجه می باشد :

۱_ ایجاد تاسیسات زیربنایی (زیرساخت ها ) : این تاسیسات شامل راه دسترسی ، آب آشامیدنی سالم ، برق ، گاز ، مخابرات  و ….. می باشند که وظیفه ذاتی دستگاه های مرتبط می باشد. لکن اداره کل میراث فرهنگی پیگیری های زیادی با تشکیل جلسات متعدد در کارگروه های گردشگری ، ستاد سفر و شورای برنامه ریزی استان برای ایجاد اینگونه تاسیسات گردشگری به عمل آورده است .

۲_ تاسیسات گردشگری ( روساخت ها ) : ایجاد اینگونه تاسیسات شامل مراکز اقامتی پذیرایی ، تفریحی ، دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و …. از وظایف ذاتی اداره کل می باشند. این اداره کل در این راستا عملکرد قابل قبولی داشته است به گونه ای که در زمینه هتلینگ که مهمترین بخش تاسیسات گردشگری می باشند و در جهت رضایتمندی گردشگران از بالاترین درجه اهمیت برخوردار است . در چند ساله اخیر تقریبا ظرفیت مراکز اقامتی استان ۲ برابر شده است . ایجاد هتل های با درجه بالاتر از ۳ ستاره ، اقامتگاه های بوم گردی و سنتی و سایر مراکز اقامتی از اصلی ترین برنامه های اداره کل بوده که تعداد قابل توجهی از آن ها به بهره برداری رسیده است و تعداد زیادی هم در دست اقدام می باشند.

یکی دیگر از تاسیسات گردشگری در توسعه این صنعت در استان نقش بسزایی داشته مراکز آموزشی گردشگری می باشد. تقریبا تا ۲ سال پیش حداکثر ۲ واحد آموزشی در استان وجود داشت که با کمترین ظرفیت خود فعالیت داشته اند لکن در سال های اخیر این تعداد به ۷ واحد رسیده اند که امر بسیار مهم آموزش چه در زمینه راهنمایان گردشگری و چه در زمینه کارکنان تاسیسات گردشگری را انجام می دهند و تعداد قابل توجهی راهنمای ایرانگردی و جهانگردی ، مدیر فنی دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و بلد های محلی را تربیت و وارد بازار کار کرده اند. از برنامه های شاخص که اداره کل جهت ایجاد تاسیسات گردشگری دارد به طور خلاصه می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

۱_ ایجاد اقامتگاه های بوم گردی مخصوص در روستاهای هدف گردشگری و مشارکت روستائیان درنیازهای گردشگری

۲_ ایجاد مراکز تفریحی و سرگرمی گردشگری از قبیل قطار گردشگری

۳_ مطالعه زیرساخت های جاذبه های گردشگری که در حال حاضر تعداد زیادی از این جاذبه ها مطالعه شده اند از قبیل : دریاچه گهر ، آبشار وارک ، آبشار نوژیان ، تالاب های پلدختر و …

۴_ صدور مجوز خانه های مسافر

۵_ ایجاد دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری

۶_ توسعه زیرساخت های گردشگری ورزشی

۷_ توسعه زیرساخت های گردشگری سلامت

۸_ توجه ویژه به توسعه گردشگری عشایری و روستایی ، ایجاد زیرساخت های لازم

۹_ استفاده از بناهای تاریخی به عنوان تاسیسات گردشگری

۱۰_ رفع موانع محل کسب و کار در حوزه گردشگری با توجه به جلسات متعددی که با مسئولین استانی و دستگاه های زیربط در این خصوص برگزار شده است

همان طوری که استحضار دارید اثر  فرهنگی تاریخی بسیار زیبای قلعه فلک الافلاک خرم آباد یکی از شاهکارهای مهم معماری عصر خود و یکی از افتخارات مهم قوم لر خصوصا مردم لرستان می باشد، ولی متاسفانه بنا به دلایلی هنوز به ثبت جهانی نرسیده است و این موضوع کاهش بازدید کنندگان و گردشگران خارجی و در نهایت کاهش درآمد و تاثیر منفی بر وضعیت معیشت مردم استان را در پی خواهد داشت. با توجه به قول مساعد دکتر خادمی استاندار محترم و برخی از نمایندگان استان از جمله دکتر بیرانوند نماینده محترم خرم آباد مبنی بر تامین اعتبار لازم جهت آزاد سازی فضای اطراف قلعه فلک افلاک، به نظر شما چه زمانی آزاد سازی محیط پیرامون این اثر تاریخی ارزشمند محقق می گردد و به ثبت جهانی می رسد ؟ موانع و مشکلات این موضوع چه هست و چه برنامه ای جهت رفع مشکلات پیش و روی این مسئله دارید؟

یکی از اولویت ها و پروژه های مهم این اداره کل قلعه فلک الافلاک می باشد که در واقع به نوعی شناسنامه این استان نیز می باشد و به تبع ثبت جهانی این اثر ارزشمند نیز در اولویت برنامه ها قرار دارد که البته آزادسازی حریم قلعه فلک الافلاک از اولین شروط ثبت جهانی می باشد که طی سالهای ۹۶ تاکنون اقداماتی از جمله تخلیه کامل قسمتی که در تملک ارتش جمهوری اسلامی بوده انجام و مرمت ساختمانهای آن قسمت ازجمله باشگاه افسران در راستای تبدیل به موزه شدن به اتمام رسیده که در حال رایزنی جهت تهیه طرح محتوایی موزه آن می باشیم. سپس انعقاد تفاهم نامه ای با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که این اداره کل متعهد گردید در سه قسط مطالبات سپاه حضرت ابوالفضل را به حساب ایشان واریز نماید که مقداری از طلب مربوطه وصول و باقیمانده به صورت اسناد خزانه اسلامی توسط وزارت میراث فرهنگی تامین اعتبار گردیده که به محض رفع مشکلاتی در باب واگذاری اسناد پرداخت خواهد شد و اداره کل به محض آزادسازی کامل اطراف قلعه فلک الافلاک که به عنوان اولین شرط ثبت جهانی مطرح شده اقدامات بعدی را جهت ثبت جهانی به فوریت در دستور کار قرار خواهد.

استان لرستان دارای آثار باستانی متعددی مانند قلعه فلک الافلاک، حمام گپ ، سنگ نوشته، مناره آجری، غار های زیبای مانند غار دوشه، غار میرملاس، غار کلماکره، غار کلدر و غار کوگان، رودخانه های زیبا و پر آبی مانند رودخانه خرم رود، سیمره، سزار، کاکارضا، دوآب و کشکان، دریاچه های زیبایی مانند دریاچه کیو و دریاچه گهر که مانند نگینی بر کوه های سر به فلک کشیده اشترانکوه خود نمایی می کند، آبشارهای زیبایی مانند آبشار بیشه، آبشار نوژیان، آبشار وارک و آبشار آب سفید و همچنین چشمه های پر آب و زیبایی مانند گلستان، شهوا، گرداب، کیو، کهمان، هنام و زر می باشد. شما چه اقداماتی جهت شناساندن این همه ظرفیت تاریخی، طبیعی و خدادادی به مردم ایران و جهان دارید و همچنین چه اقداماتی جهت توسعه راههای دسترسی با آنان و فراهم کردن زیر ساخت های لازم از قبیل جاده آسفاته، سرویسهای بهداشتی، هتل ها و مراکز رفاهی در این مکانها انجام داده آید. آیا برنامه ای برای توسعه این امر دارید ؟

در ارتباط با آثار باستانی در حوزه میراث فرهنگی این اداره کل تا کنون بیش از ۲۵۰۰ اثر فرهنگی تاریخی در استان به ثبت ملی رسانده و بیش از ۵۰۰۰ اثر را نیز شناسایی نموده که سالانه به ترتیب اولویت و میزان سهمیه ای که در حوزه استانها تعریف می شود جهت ثبت ملی و شناساندن این آثار انجام می دهد . به طوریکه در حال حاضر بیش از ۲۰۰ پرونده آماده برای ثبت ملی در دست اقدام دارد که بزودی و پس از اعلام کمیته ثبت کشور به ترتیب اولویت ارایه خواهند شد.

در وهله دوم بحث مرمت و حفاظت بناهای تاریخی بوده که با توجه به تخصیص اندکی که به استان در حوزه مرمت و حفاظت اختصاص می یابد این اداره کل سالانه در حد وسع خود مبادرت به مرمت و بازساری بناهای تاریخی همانند الگوی اولیه خود می نماید. در سالجاری به عنوان مثال ساختمان باشگاه افسران که بر اثر بارندگی ها در سال ۹۷ قسمت عمده ای از آن تخریب شده بود و بر اثر مرور زمان و عوامل انسانی و طبیعی دچار فرسودگی شده بود به طور کامل مرمت شد و همچنین بیش از ۳۶ فصل مرمتی در بناهای مختلف سطح استان انجام گرفته، لیکن چون مقدار اعتبارات مرمتی اندک می باشد، سالانه موفق به مرمت کامل نبوده و تنها در حد حفاظتهای اضطراری اقداماتی انجام میگیرد که امیدواریم با تخصیص بیشتر بودجه در این حوزه بتوانیم تعداد بیشتری از این آثار تاریخی را مرمت نموده و در معرض نمایش قرار دهیم.

 در زمینه واگذاری بناهای تاریخی همچون حمام گپ نیز آماده پذیرش سرمایه گذاران و همکاری با آنها می باشیم که در همین راستا به دو  بنای خانه مصری و خانه مغیث الاسلام سرمایه گذارانی اختصاص یافته که هم در جهت معرفی ظرفیت تاریخی استان و هم ایجاد اشتغال می تواند نقش داشته باشد.

در حوزه کاوش نیز اقدامات خوبی جهت نمایش تاریخ و تمدن استان صورت گرفته که به عنوان مثال می توان کاوش فصل سوم غار کلدر را نام برد که در واقع خبر کاوش آن در سایتهای معتبر دنیا به نمایش گذاشته شد که به عنوان زادگاه اولین انسان های هوشمند باقدمت بیش از ۵۴۰۰۰ سال به جهان معرفی شد که بازتابی گسترده در سطح بین المللی در بین محققین داشت.

همان طوری که میدانید دولت بنا به سیاستهای اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر واگذاری بخش عظیمی از اقتصاد به بخش خصوصی و عدم سرمایه گذاری در بخش دولتی، واگذاری پروژه ها به بخش خصوصی را در دستور کار خود دارد. اداره کل میراث فرهنگی لرستان تا چه حدی در واگذاری پروژه های عمرانی مربوطه و جلب مشارکت‌های بخش خصوصی در جهت توسعه زیر ساخت های گردشگری موفق بوده است. آیا برنامه ایی در این خصوص دارید ؟

درراستای عمل به سیاستهای اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر واگذاری بخش عظیمی از اقتصاد به بخش خصوصی ،این اداره کل نیز انجام فرآیند واگذاری بخشی از عرصه‌ و اعیان های نیمه تمام یا احداثی چه در حوزه خانه های تاریخی و چه در حوزه تاسیسات گردشگری و همچنین واگذاری عرصه ها طبیعی سایت های گردشگری را جهت سرمایه گذاری بخش خصوصی در برنامه کاری خود قرار داد که از جمله میتوان به انجام فرآیند واگذاری مجتمع بین راهی شهر زاغه به بخش خصوصی اشاره کرد، همچنین مدارک و ملزومات مورد نیاز برای واگذاری۷ خانه تاریخی در سطح استان ازقبیل خانه های غروی ، بزرگمهری ، ایرانپور و مستجابالدعوه شهر بروجرد و کاروانسرای چمشک شهرستان پلدختر و خانه های تاریخی کشفی و ابوالقاسم پور شهر خرم آباد تهیه و مدارک آن جهت انجام فرآیند واگذاری آنها با توجه به ردیف اعتباری ملی آنها به کارگروه واگذاری ماده ۲۷ کشور و همچنین صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی کشور معرفی شد و از این تعداد فراخوان واگذاری برخی از آنها توسط صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی کشور صورت پذیرفت ولی سرمایه گذار متقاضی دراین خصوص اعلام آمادگی نکرد، از این رو مجدداً این اداره کل با اضافه نمودن مشوق های جدیدی جهت جذب سرمایه گذاران، بسته های سرمایه گذاری آنها را مجددا به صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی کشور جهت انجام فرآیند واگذاری آنها ارسال نمود.

همچنین واگذاری مجتمع بین راهی شهر دورود نیز براساس مفاد ماده ۲۷ الحاق ۲ نیز از برنامه‌های واگذاری این اداره کل تا پایان سال جاری ۱۳۹۸ می باشد.

از سوی دیگر واگذاری عرصه های برخی از سایت آبشار های طبیعی سطح استان به بخش خصوصی جهت ایجاد تاسیسات گردشگری نیز از برنامه های این اداره کل در سال جاری بود که با توجه به منع قانونی اعلام شده از سوی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان به استناد اینکه عرصه های یاد شده عرصه های جنگلی می باشند و امکان واگذاری آنها به بخش خصوصی وجود ندارد؛ امکان پذیر نشد و مراحل واکاوی آن جهت پیداکردن راه حل جدید برای واگذاری این عرصه ها نیز دردست اقدام می باشد.

دریاچه گهر یکی از قابلیتهای فوق العاده گردشگری در استان است که علی رغم مشکلاتی که در راه دسترسی دارد، مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی می باشد. شما به عنوان سکاندار بحث رونق گردشگری در استان چه برنامه ای جهت توسعه راه ارتباطی و فراهم نمودن مراکز رفاهی و خدماتی در این منطقه بسیار زیبا و جذاب دارید؟

 با توجه به اینکه دریاچه گهر یکی از مناطق حفاظت شده استان است و همچنین نظر به اینکه این منطقه به عنوان منطقه نمونه گردشگری می باشد. ایجاد هرگونه تاسیسات گردشگری و زیربنایی با مجوز سازمان محیط زیست امکان پذیر است. در سال های اخیر اقدامات شایسته ای از قبیل مطالعه ، ایجاد کمپ های تفریحی ، ایجاد پل در مسیر دریاچه ، برق رسانی با استفاده از پنل های خورشیدی ، ایجاد سرویس های بهداشتی و حمام ، آنتن دهی تلفن همراه ، آب رسانی و … به عمل آمده است . لکن جهت ایجاد هرگونه تاسیسات گردشگری می بایست ضمن اخذ مجوز محیط زیست طی فرایند مناطق نمونه گردشگری این منطقه به سرمایه گذار واگذار گردد.

شنیده ها حاکی از آن است که غار و دریاچه ای بسیار بزرگ همانند غار علی صدر همدان در زیر سفید کوه خرم آباد وجود دارد که در صورت بهره برداری از آن توجه مردم ایران و جهان را به خود جلب می نماید و تحول شگرفی در بحث توسعه گردشگری و ایجاد اشتغال جوانان این مرز و بوم ایجاد می نماید. مردم لرستان انتظار دارند شما به عنوان متولی امر توسعه گردشگری در استان نسبت به این موضوع بی تفاوت نبوده و پیگیری های لازم جهت تحقق این امر بسیار مهم را به عمل آورید، بنابراین اگر توضیحی درمورد صحت و سقم  این موضوع دارید بیان فرمایید.

  طبق بررسی و مطالعه دقیق باستان شناسان این اداره کل به همراه متخصصان و مهندسان هیدرولوژی و زمین شناسی ، و بررسی های مشترک انجام شده نشان داده شد که هیچ غاری با توصیف مذکور (غاری آبی در حد غار علی صدر)در محدوده سفیدکوه مشاهده نشده و هیچگونه علائم و شواهد ی نیز در این خصوص به دست نیامده  است.

همچنین طی تحقیقات بعمل آمده از کارشناسان مربوطه، این ادعا حدود ۷ سال پیش مطرح شده که در حد یک احتمال و فرضیه علمی بدون استناد و پشتوانه علمی باقی مانده و تا کنون نیز دلایلی برای اثبات آن بیان نشده است که در صورت ثابت شدن و یا دلیلی علمی و قابل استناد و علمی و روشن این اداره کل پذیرش هرگونه همکاری در این زمینه رادارد .

همان طوری که میدانید ساخت سد های چند منظوره به منظور ذخیره آب شرب و کشاورزی، تامین برق، کنترل آبهای سطحی و سیلاب ها و توسعه گردشگری یکی از سیاست های دولت های جمهوری اسلامی است. چندین سال است که ساخت سد تنگ شبیخون در کنار پارک زیبای جنگلی مخملکوه خرم آباد در دستور کار بوده و مطالعات آن نیز انجام گرفته است. به نظر میرسد ساخت این سد تحول عظیمی در توسعه گردشگری، ذخیره آب آشامیدن و کشاورزی، تامین برق و کنترل آب های  سطحی و سیلاب های مخرب مانند سیل اخیر (فروردین ۹۸) در مرکز استان را به وجود می آورد. لذا انتظار مردم اینست مدیرکل جهاد کشاورزی، مدیر عامل شرکت توزیع برق و امور آب منطقه ای با محوریت مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان در جهت اهداف مورد نظر و طی هماهنگی و جلسات مشترک، تدابیر لازم جهت ساخت این سد مهم و راهبردی را بیاندیشند، تا با ساخت آن نقش مهمی در توسعه گردشگری و رونق اقتصادی مردم استان داشته باشند. اگر نظری در این مورد دارید برای روشن شدن موضوع و تنویر افکار عمومی بیان فرمایید.    

با توجه به پیگیری ها و برنامه های وزارت نیرو در خصوص تاسیسات گردشگری در اطراف منابع آبی ( سدها )تفاهم نامه ای فی مابین وزارت نیرو و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور در دی ماه ۹۸ منعقد گردیده که در کنار سدها، تاسیسات گردشگری با همکاری ۲ وزارتخانه توسط بخش خصوصی ( سرمایه گذار) احداث شود که این موضوع با جدیت تمام در دست اقدام می باشد و مطالعات سدهای سیمره ، حوضیان و رودبار در حال انجام می باشند.

از پاسخگویی شما سپاسگزارم